Εφημερίδες και τηλεοπτικά κανάλια επανέρχονται ξανά και ξανά, με ανανεωμένη ορμή, κάθε φορά, στο περίφημο «κράτος της Μυκόνου». Ως τέτοιο εννοείται, τα τελευταία χρόνια, αυτή η μικροσκοπική φέτα της ελληνικής επικράτειας καταμεσής του Αιγαίου, όπου όχι μόνο δεν την αγγίζει η κρίση και τα παρελκόμενά της, αλλά κατορθώνει και προσελκύει κροίσους, εμίρηδες, νεοσσούς ή παλιές καραβάνες του τζετ σετ και της «ακραίας» κατανάλωσης, με αποτέλεσμα οι λογαριασμοί στα πιο περιζήτητα μπαρ, κλαμπ και εστιατόρια του νησιού να έχουν εκτοξευθεί σε δυσθεώρητα ύψη.
Τα εμπεριστατωμένα ρεπορτάζ καταγράφουν με κάθε λεπτομέρεια τον φρενήρη καλπασμό των τιμών προς νέες, απάτητες κορυφές, τις εξωφρενικές χρεώσεις για κοινές υπηρεσίες που οι λοιποί θνητοί έχουμε μάθει να πληρώνουμε έναντι πολύ πιο λογικών τιμών, τα εξεζητημένα μενού, τις εισαγωγές ειδών πολυτελείας που χρυσοπληρώνονται με πιστωτικές κάρτες άνευ ορίου κ.λπ. Ο κοινός παρονομαστής των ρεπορτάζ είναι συνήθως διπλός: αφενός, η επίδειξη ακραίου πλούτου σε εποχές ακραίας λιτότητας και, αφετέρου, ο (λιγότερο ή περισσότερο) διακριτικός υπαινιγμός για «συστημική» φοροδιαφυγή από τα κέντρα διασκέδασης και τους λοιπούς χώρους αναψυχής, που καταφέρνουν και προσελκύουν τους πιο εύπορους επισκέπτες του νησιού.
Η Μύκονος είναι ένας παραδοσιακά εύκολος στόχος. Και πριν από την κρίση, και πριν ανακαλύψουμε το «όργιο φοροδιαφυγής», η Μύκονος δεν ήταν κομμάτι της «άσπιλης», «αμόλυντης» Ελλάδας μας, αλλά ένας πανέμορφος όμως ελαφρώς διεφθαρμένος τόπος, που προτιμούσαν άνθρωποι είτε πολύ πλούσιοι, είτε «καλλιτέχνες» (επομένως, επιρρεπείς στην εκκεντρικότητα), είτε ομοφυλόφιλοι, είτε και τα τρία μαζί, για τους οποίους κάναμε τα στραβά μάτια εφόσον τα «έσκαγαν» χοντρά στην τοπική οικονομία και, τελικά, στην οικονομία της χώρας. Επιπλέον, το «μίσος» για τη Μύκονο τρέφεται και από τον συλλογικό φθόνο για όσους έχουν την οικονομική δυνατότητα να κάνουν κάτι που δεν μπορούμε να κάνουμε εμείς.
Είναι όμως η Μύκονος το πρόβλημα της χώρας; Κανείς δεν λέει να μην ενισχυθούν οι ελεγκτικοί μηχανισμοί στο νησί και να μη χτυπηθεί η φοροδιαφυγή. Βέβαια, η Μύκονος είναι σήμερα μία από τις ελάχιστες επιτυχημένες «βιομηχανίες» μιας βαριά πληγωμένης οικονομίας, που συνεισφέρει στο ΑΕΠ πολύ περισσότερο από αυτό που της αναλογεί. Να χτυπηθεί η φοροδιαφυγή, αλλά μήπως να εξετάσουμε ταυτόχρονα και τι πήγε τόσο καλά εκεί και μπορεί η Μύκονος να πουλάει 5.000 ευρώ μια υπηρεσία που στο διπλανό νησί κοστίζει 500; Εκτός εάν θέλουμε να κοστίζει και στη Μύκονο 500, γιατί έτσι μπορεί να πιστεύω εγώ ή ένας τηλεοπτικός σχολιαστής.
Θέλω να πω ότι η «φιλολογία» για τη Μύκονο έχει περισσότερο πολιτισμική διάσταση. Το πραγματικό πρόβλημα της χώρας δεν είναι η Μύκονος, αλλά το γεγονός ότι δεν διαθέτει πέντε ή δέκα νησιά σαν τη Μύκονο. Ενώ θα μπορούσε.
Για περισσότερη αρθρογραφία, γίνετε συνδρομητής στην έντυπη Καθημερινή.
