Κρίσιμο κομμάτι του σχεδίου πρέπει να αποτελούν και οι εμπορευματικές μεταφορές και ιδιαίτερα η τροφοδοσία των τουριστικών επιχειρήσεων. Λύσεις με
ηλεκτρικά μικροοχήματα και
cargobikes, όπως σημεία μεταφόρτωσης/παραλαβής προϊόντων περιφερειακά των οικισμών, θα πρέπει να εξεταστούν.
Ενα πολύ σημαντικό κομμάτι του σχεδιασμού είναι η συμμετοχή των πολιτών», καταλήγει ο κ. Αναγνωστόπουλος. «Από την εμπειρία μας κατά την εκπόνηση ανάλογων σχεδίων στην
Κέα, στη
Νάξο και στη
Σίφνο, παρότι υπάρχουν πολλά και αντικρουόμενα συμφέροντα στις μετακινήσεις, υπάρχει και πραγματική δίψα για λύσεις, γιατί η κατάσταση σε πολλά νησιά είναι οριακή».
Πρακτικές που εφαρμόζονται εδώ και χρόνια με επιτυχία
Τα ελληνικά νησιά έχουν να επιδείξουν πολλά καλά παραδείγματα σε σχέση με μια διαφορετική, πιο βιώσιμη διαχείριση των μετακινήσεων. Ας δούμε μερικά παραδείγματα που αναφέρονται στον οδηγό.
Περιορισμός της χρήσης Ι.Χ.
Τα περισσότερα νησιά διαθέτουν οικισμούς των οποίων μέρος ή το σύνολο είναι πεζοδρομημένα. Η πιο χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της Υδρας (που είναι γνωστή ως νησί χωρίς αυτοκίνητα), στην οποία απαγορεύεται η κυκλοφορία τροχοφόρων, πλην ελαχίστων που εξυπηρετούν κοινωνικές και επαγγελματικές ανάγκες και η κυκλοφορία τους είναι εφικτή σε μικρό μέρος του οδικού δικτύου.
Ενα άλλο παράδειγμα είναι οι Σπέτσες, όπου υπάρχουν σημαντικοί περιορισμοί στη χρήση Ι.Χ. εντός του κύριου οικισμού. Ολα τα Ι.Χ. απαγορεύονται, ενώ δημότες, δημόσιοι υπάλληλοι, ιδιοκτήτες και μισθωτές οικιών επιτρέπεται να φέρουν αυτοκίνητο στο νησί (εφόσον έχουν αποκτήσει ειδική δημοτική κάρτα), αλλά απαγορεύεται να κυκλοφορούν στον οικισμό κατά την τουριστική περίοδο.
Επίσης στη Νίσυρο, στον κύριο οικισμό (Μανδράκι) επιτρέπεται μόνο η είσοδος μικρών τρικύκλων που τα τελευταία χρόνια σταδιακά αναβαθμίζονται σε ηλεκτρικά.
Εποχικές τροποποιήσεις
Στην Αίγινα, στην Κέα, στη Σίφνο, στην Κύθνο και στους Λειψούς κατά τους θερινούς μήνες γίνονται προσωρινές πεζοδρομήσεις που σχετίζονται με το λιμάνι και την παραλιακή οδό του κύριου παραθαλάσσιου οικισμού. Οι πεζοδρομήσεις ισχύουν συνήθως τις νυχτερινές ώρες, αφότου έχουν σταματήσει τα δρομολόγια των πλοίων.
Στην Ερμούπολη της Σύρου και στη Χώρα της Νάξου εφαρμόζονται ειδικές κυκλοφοριακές ρυθμίσεις (μονοδρομήσεις, αντιδρομήσεις, πεζοδρομήσεις) για την καλύτερη κυκλοφορία των οχημάτων ανάλογα με την ώρα της ημέρας ή την άφιξη των πλοίων.
Ανάδειξη μονοπατιών
Σε πολλά νησιά τα τελευταία χρόνια έχουν αποκατασταθεί και σημανθεί δίκτυα μονοπατιών, μια σημαντική υποδομή για την ανάπτυξη μορφών τουρισμού που διευρύνουν την τουριστική σεζόν. Ως παραδείγματα αναφέρονται η Ανδρος που μέσω πρωτοβουλιών εθελοντών (Andros Routes κ.ά.) έχει αναδείξει ένα δίκτυο 160 χλμ., η Τήνος με 150 χλμ. μονοπατιών, η Σίφνος με 100 χλμ. μονοπατιών.
Ο Δήμος Ρεθύμνης είναι ο πρώτος που λειτουργεί ηλεκτρικό mini bus για τις μετακινήσεις εντός της παλιάς πόλης. Αντιστοίχως το Ηράκλειο απέκτησε υπηρεσία park & ride με ηλεκτρικά mini buses που εξυπηρετούν τους χώρους στάθμευσης στο λιμάνι και στο Παγκρήτιο Στάδιο.
Ανάπτυξη ποδηλάτου
Η Κως θεωρείται το «νησί του ποδηλάτου», διαθέτοντας 12,3 χλμ. ποδηλατοδρόμων (το μεγαλύτερο δίκτυο σε ελληνικό νησί) και 6.500 ενοικιαζόμενα ποδήλατα. Συστήματα κοινόχρηστων ποδηλάτων έχουν αναπτύξει επίσης η Ρόδος και η Πάρος. Σε κάποια νησιά υπάρχουν επιχειρήσεις που προσφέρουν ποδηλατικές περιηγήσεις σε ασφάλτινες και χωμάτινες διαδρομές με ηλεκτρικά ποδήλατα, όπως στην Κέα.
Eυέλικτα δρομολόγια
Συγκοινωνία με ευέλικτα δρομολόγια που τροποποιούνται ανάλογα με τη ζήτηση εφαρμόζει σήμερα μόνο η Αστυπάλαια. Σε κάποια νησιά προσφέρονται ανάλογες υπηρεσίες για την εξυπηρέτηση ατόμων μειωμένης κινητικότητας (λ.χ. Νάξος).
Δύσκολο ανάγλυφο
Ισως το γνωστότερο παράδειγμα είναι το τελεφερίκ που λειτουργεί από το 1982 στη Σαντορίνη, στο λιμάνι των Φηρών, και εξυπηρετεί 1.200 άτομα την ώρα. Εκτός Ελλάδας έχουν δοκιμαστεί η τοποθέτηση προσωρινών ραμπών σε καλντερίμια για προσπέλαση από ηλεκτρικά οχήματα και αμαξίδια, ανελκυστήρες πλαγιάς κ.ά.
Θαλάσσιες μετακινήσεις
Σε πολλά νησιά (λ.χ. Αμοργός, Ικαρία, Κάρπαθος) υπάρχουν δύο λιμάνια στα οποία κάνει στάση το πλοίο της γραμμής. Η σύνδεση αυτή εξυπηρετεί και τοπικές ανάγκες. Τοπικές μετακινήσεις με τοπικά δρομολόγια γίνονται από Νάξο προς Μικρές Κυκλάδες και από Πάρο προς Αντίπαρο. Επίσης, θαλάσσιες μεταφορές και ταξί χρησιμοποιούνται στα νησιά του Αργοσαρωνικού και στη Σύμη.
