Ο Δημήτρης Ν. Μανιάτης, μυκονιάτικης καταγωγής, έχει καταφέρει κάτι εξαιρετικά δύσκολο: να ξεχωρίσει η πένα του στην εποχή του διαδικτύου, όπου σχεδόν όλα είναι απρόσωπα χωρίς ονοματεπώνυμο που συγκρατεί κανείς, γράφοντας παράλληλα σε έντυπη εφημερίδα, “Τα Νέα”.
Αν κι έγινε γνωστός ως δημοσιογράφος στο πολιτιστικό ρεπορτάζ, κάποια στιγμή πέρασε στο πολιτικό ως αρθρογράφος, γράφοντας έως σήμερα στα Νέα και στο Βήμα, διατηρώντας ωστόσο επαφή με τις δημοσιογραφικές ρίζες του. Επίσης, έχει πετυχημένη παρουσία και ως σχολιαστής πολιτικών τηλεοπτικών εκπομπών με λόγο που δεν χαρίζεται σε κανέναν, αλλά και παρατηρήσεις που ίσως δεν τολμά κανείς να πει εύκολα.
Αν και υπερδραστήριος κι άκρως επικοινωνιακός στα σόσιαλ μίντια -όπου δεν κρύβεται ποτέ σχολιάζοντας τα πάντα με ευθύτητα, αλλά κι εύστοχο χιούμορ-, κουβαλά ένα μυστήριο, εκείνο του δημοσιογράφου της εποχής που δεν υπήρχαν τα κοινωνικά μέσα δικτύωσης. Το πώς τα καταφέρνει μόνο ίσως ο ίδιος το ξέρει, πάντως είτε συμφωνείς είτε διαφωνείς με τα γραφόμενά του, είναι απολαυστικός. Του αρέσει η καλή ζωή και ταυτόχρονα τον ελκύει το περιθώριο και το παραδοσιακό.
Τελευταία κυκλοφόρησε ένα βιβλίο με τον παράξενο τίτλο «Η Καγκέλω». Η συνέντευξη μαζί του ήταν συναρπαστική όπως και ο ίδιος!
Σε τι περίοδο σε βρίσκω τώρα που μιλάμε;
Εργάζομαι πυρετωδώς αναμένοντας να πάρω μια ανάσα στη Μύκονο. Όλος ο χρόνος ήταν πυκνά πολιτικός και κουραστικός και μοιάζουν οι κύκλοι να μην κλείνουν. Για παράδειγμα τώρα διανύουμε το θερμό καλοκαίρι της Κεντροαριστεράς, αλλά και της Γαλλίας. Ο δημοσιογράφος στη νέα εποχή δεν διακόπτει, απλώς παίρνει μια ανάσα από τον τρόπο που δικτυώνεται. Κούραση μα και ικανοποίηση που ήδη το νέο μου βιβλίο με διηγήματα «Η Καγκέλω» από τον Μετρονόμο, ταξιδεύει στα βιβλιοπωλεία.
Πώς μπήκες στον χώρο της δημοσιογραφίας; Αυτό σκέφτηκες να κάνεις στη ζωή σου ή προέκυψε με έναν τρόπο;
Μπήκα γράφοντας, αρχικά στον τοπικό Τύπο της Μυκόνου. Έπειτα σκόρπια εδώ κι εκεί στην Αθήνα. Η τομή είναι “Τα Νέα”. Από πολύ μικρός ήθελα να γίνω δημοσιογράφος. Μάλιστα, το είχα περιγράψει σε μια έκθεση στο σχολείο. Το ενίσχυσε ένα ναυάγιο στη θάλασσα που είχε ο πατέρας μου και που θυμάμαι με ενδιέφερε να δω το γεγονός από τη μεριά της κάλυψης.
Πώς φανταζόσουν να εξελιχθούν τότε τα πράγματα και πως έχουν εξελιχθεί έως σήμερα;
Πάντα στη ζωή για αλλού ξεκινάς κι αλλού καταλήγεις. Συχνά τα όνειρα γίνονται εφιάλτες ή ρουτίνες. Συχνά καταλήγεις εγκλωβισμένος ακόμη και σε πράγματα που αγαπάς.Παράπονο δεν έχω όμως. Συναρπαστικά χρόνια, συναντήσεις με μύθους και με ανθρωπάκια. Πολύ πολύ γράψιμο. Καλά πήγε ως τώρα, εξαιτίας βασικά της δικής μου ευσυνειδησίας.
Τι παραδοσιακή συνήθεια τηρείς ευλαβικά σε σχέση με τη δημοσιογραφία που σε κρατά ζεστό ως προς τη συναισθηματική σχέση μαζί της;
Οι εφημερίδες. Η αποδελτίωση. Η διατήρηση αρχείου. Το ξύπνημα και το ενστικτώδες κοίταγμα στις ειδήσεις. Τα πολλά τηλέφωνα την ημέρα και η ανάγνωση του σώματος του Τύπου.
Τι προοπτική σου έδωσε το επάγγελμα; Από τις εμπειρίες και τις δυνατότητες να ζήσεις καταστάσεις που ίσως δεν φαντάζεται κάποιος…
Η δημοσιογραφία, είναι μια διαδικασία ακτινωτή. Παντού μπορείς να φτάσεις, από ντίλερ όπλων μέχρι σε μοναστήρι. Μια μικρογραφία του σταυροδρομιού της ζωής. Θέλω όμως να αποσαφηνίσω κάτι που το έκανε μια παλιότερη γενιά και μάλλον είχε κάπως μπερδευτεί. Καταγράφουμε γεγονότα, τάσεις, απόψεις. Δεν τα ζούμε ή δεν τα παράγουμε εμείς. Αν τώρα από τον Τύπο, μας εκτιμήσουν κάποιοι ή κάνουμε και κάνα καλό φίλο, αυτό είναι το κέρδος. Το γκαρσόνι που σερβίρει τον Μινωτή, δεν είναι Μινωτής.
Η συγγραφή σε τι φάση της ζωής σου ήρθε; Προέκυψε από μια ανάγκη να αναπτύξεις μια ιδέα που δεν χωράει σε ένα άρθρο;
Έγραφα από μικρός και έκανα ασκήσεις μικρών ιστοριών, ποιημάτων κτλ. Πιο ολοκληρωμένα άρχισα να συγκροτώ υλικό το 2011-2014, όπου όλο αυτό εξέβαλε το 2014 στο πρώτο μου βιβλίο, διηγήματα «Εγώ Είμαι Ένας Άλλος». Νομίζω επειδή, αγαπούσα την Λογοτεχνία από πολύ μικρός, το είχα μέσα μου ως όνειρο, ως ζήλια για τον τρόπο που γράφανε διάφοροι συγγραφείς αλλά και μερικές ιδέες που μάζεψα στην πορεία. Ψυχαναλυτικά με βοήθησε να γράψω μη δημοσιογραφικά, να ρυμουλκηθώ μακριά από τον Τύπο και να διαμορφώσω έναν δικό μου χώρο περίκλειστο κι ανοιχτό. Για τη Λογοτεχνία και για άλλα είδη γραφής -π.χ. βιογραφίες-, δούλεψα βασικά σαν δημοσιογράφος, σαν Ιστορικός του Ενεστώτα χρόνου. Δηλαδή καταγράφοντας και ερευνώντας. Αρχεία και Προφορικές Μαρτυρίες.
Η Καγκέλω, το νέο βιβλίο σου, έχει παιχνιδιάρικο τίτλο. Είναι υπαρκτό ή συμβολικό πρόσωπο;
Επινοημένη τρανς που δούλευε στη μυθική Χαβάη του Μεταξουργείου το ’60. Είναι μια πικρή ιστορία που αναβιώνει ένα μαγαζί-μύθος που μάθαμε οι νεότεροι από τον Θανάση Σκρουμπέλο (“Μπλε Καστόρινα Παπούτσια”) αλλά και εναπομείναντες θαμώνες του. Το πρώτο κέντρο παρενδυτικών στην Αθήνα. Από κει και η Καγκέλω και το όνομα που βάφτισε το νέο μου βιβλίο, από τις εκδόσεις Μετρονόμος. Καθόλου παιχνιδιάρικος τίτλος, μάλλον πικρός γιατί το ’60 δεν είχε πλάκα για τη διαφορετικότητα.
Η τηλεόραση πιστεύεις ότι μπορεί να εκτοξεύσει την πορεία ενός δημοσιογράφου και πως μπορεί να διαχειριστεί το προφίλ του, ώστε να μην παραδοθεί στους κανόνες της; Σε ενδιαφέρει προσωπικά;
Πάντα αυτός που σε διαβάζει, καλό είναι ενίοτε να σε βλέπει. Ακόμη η τηλεόραση έχει συγκλονιστική ισχύ κι επίδραση, είναι βαθιά λαϊκό μέσο. Έχει και πολλές χρήσεις. Βέβαια, είναι ζούγκλα, έχει άλλους κανόνες, ταχύτητα κι ανθρωποφαγία. Πάντα με ενδιαφέρει ως προέκταση της εργασίας μου. Δεν υποτιμώ πως ένα κανάλι είναι πάντα κάτι πολύ παραπάνω από ένα κανάλι, είναι τρόπος και πρόταση. Είναι κόμμα και ιδεολογία.
Στην παρουσίαση του βιβλίου «Πανός Γαβαλάς – Μια φωνή όλο φως». Φωτο: Γ. Αλεξίου
Έχεις γράψει την βιογραφία του Πάνου Γαβαλά. Τι μουσικές ακούς και με τι τρόπο;
Αξιώθηκα να γράψω τη ζωή του Πάνου Γαβαλά, αυτού του κορυφαίου λαϊκού βάρδου. Βασικά, αυτό που έγραψα –ή προσπάθησα- ήταν το φόντο και τον καμβά της νύχτας τριών δεκαετιών. Κανονικό διδακτορικό! Ακούω τα πάντα (μπανάλ απάντηση αλλά εσύ ξέρεις) και πλέον εδώ και χρόνια αρκετές ώρες μόνον βινύλιο. Από Νίνου μέχρι Bryan Ferry. Εσχάτως πολλά σάουντρακ ταινιών.
Ποιο είναι το underground σήμερα και ποιοι το εκφράζουν όπως έχουν εξελιχθεί οι καταστάσεις;
Δεν έχω ιδέα. Μάλλον νέοι μετανάστες που γράφουν ραπ, ή τραπ ή πολιτικό στίχο θυμωμένο. Μπορεί και παλιοί βετεράνοι σκυλάδες που αντέχουν σε κάνα από τα λιγοστά κέντρα της πόλης. Ίσως είναι αυτό που δύσκολα πιάνουν τα ραντάρ των νέων ηθογράφων ή των δημοσιογράφων που κάνουν λίστες προτάσεων.
Το πέρασμα σου από το πολιτιστικό στο πολιτικό ρεπορτάζ σε έφερε σε αντιπαράθεση με τον εαυτό σου; Ήταν επιβεβλημένη αυτή η ανανέωση στη δημοσιογραφική σου πορεία; Έπαιξε ρόλο η ανησυχία της εξέλιξης της γραφής σου;
Καμία αντιπαράθεση αφού εγώ θεωρώ πάντα τα πράγματα αδιαίρετα. Ο δημοσιογράφος σήμερα πρέπει να έχει επάρκειες σε πολλά πεδία. Αν ένας καλλιτέχνης κάνει πολιτική δήλωση, σε ποιο ρεπορτάζ αυτό εγγράφεται; Πάνε τα παλιά, που τα πεδία ήταν αυστηρώς διαχωρισμένα και κάπως διευκόλυναν και παραγοντισμούς από τη μεριά των δημοσιογράφων ή και μια είδους ευκολία. Προσωπικά αν με ρωτάς, βάζω την Πολιτική πάνω από την Τέχνη κι επίσης είμαι πολιτικό ζώο, αναπνέω για την Πολιτική.
Αναπόφευκτα θα πήγαινα εκεί αφού εκεί ήμουν. Η εξέλιξη της γραφής έχει να κάνει νομίζω με το πώς εσύ εξελίσσεσαι στην δουλειά, πώς εσύ το παλεύεις και μόνον. Άσκηση είναι και μαρμαρογλυπτική. Θέλει ώρες και κόπο.
Με την τραγουδίστρια Γιώτα Γιάννα τον Μάιο του 2018. Φωτο: Γ. Αλεξίου
Ωστόσο διατηρείς με ένα τρόπο την επαφή σου με καλλιτεχνικά θέματα…
Πάντα. Καταρχάς τροφοδοτούμαι από αυτά. Λατρεύω τα βιβλία, το σινεμά, το θέατρο, την ζωγραφική. Συχνά κάνω συνεντεύξεις και με καλλιτέχνες αφού τα Νέα με έχουν εμπιστευθεί στην πλέον ιστορική στήλη 4η Εντολή. Συνεντεύξεις με πρόσωπα όλης της γκάμας – περίπου 2000 λέξεων κάθε Δευτέρα- που εγώ ξεκίνησα και πάμε για τον 6ο χρόνο.
Το μέλλον της Αριστεράς ποιο βλέπεις να είναι στη χώρα μας;
Αν η Αριστερά ξανασυναντηθεί με τους ευάλωτους, τους αδικημένους, τους φτωχούς, τους νεόπτωχους, τον πληθυσμό που έχει αρχίσει να αποκλείεται από τα βασικά, και από τα κάτω επεξεργαστεί ένα πειστικό και προωθητικό σχέδιο βάσει των αναγκών τους, με διαύλους με το Τοπικό και το Διεθνές, θα πρωταγωνιστήσει. Αν καταντήσει πεφωτισμένη δυσποτεία εκφώνησης βεβαιοτήτων ή αυτοαναφορικό μπουλούκι στα κοινωνικά δίκτυα, ή ΜΚΟ, καλωσήλθες Ακροδεξιά κοινωνική και πολιτική.
Ευχαριστώ πολύ για την προσοχή και τη συνεργασία.
Εγώ για την τιμή να μιλάμε. Πάντα σε παρακολουθώ και σε απολαμβάνω και μου αρέσει πολύ το Όγδοο.
