Για πρώτη φορά στα χρονικά της Μυκόνου, μια δημόσια υπηρεσία προχωρά σε τόσο λεπτομερή καταγραφή των εκκρεμών υποθέσεων που αφορούν αυθαίρετες κατασκευές. Παράλληλα, συγκεντρώνει σημαντικά στοιχεία για τον έλεγχο των παράνομων οικοδομών, την επιβολή των σχετικών κυρώσεων και συστήνει τρόπους αντιμετώπισης της αυθαίρετης δόμησης. Το πόρισμα συντάσσουν οι έμπειροι ελεγκτές της Μονάδας Επιθεωρήσεων και Ελέγχων του Τομέα Δομημένου Περιβάλλοντος και Χωροταξίας της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας.
Γίνεται μια ενδελεχής καταγραφή όλων των εκκρεμών υποθέσεων που αφορούν αυθαίρετες κατασκευές και πολεοδομικές παραβάσεις: σε εξοχικές κατοικίες που εν μία νυκτί μετατράπηκαν σε βίλες-μεγαθήρια άνω των 1.000 τ.μ., σε μπιτς μπαρ που κατέλαβαν ολόκληρες παραλίες «σηκώνοντας» παράνομες κατασκευές πάνω στην άμμο, σε ξενοδόχους που έριξαν τόνους μπετόν στα άγονα εδάφη του νησιού προκειμένου να πολλαπλασιάσουν τα δωμάτιά τους. Η έρευνα των ελεγκτών της Αρχής Διαφάνειας ξεκινάει τρία χρόνια πριν, συγκεκριμένα το 2018.
Στο πόρισμα αναφέρεται ότι κατά το ελεγχόμενο χρονικό διάστημα (μεταξύ του 2018 και του α’ εξαμήνου του 2021)παρατηρήθηκε ήπια αυξητική τάση στο πλήθος των αιτήσεων-καταγγελιών για αυθαίρετες κατασκευές και οικοδομικές εργασίες στη Μύκονο. Συγκεκριμένα, καταγράφηκαν 533 καταγγελίες το 2018, 576 το 2019 και 617 το 2020, χωρίς ωστόσο αντίστοιχη αύξηση του πλήθους των δημιουργουμένων υποθέσεων αυθαιρέτων. Αυτό σημαίνει σταδιακή αύξηση του πλήθους των αιτήσεων-καταγγελιών που αφορούν την ίδια υπόθεση και επομένως την ανάγκη για ταχύτερη ανταπόκριση της ελεγχόμενης υπηρεσίας στην αντιμετώπιση της αυθαίρετης δόμησης.
Σημειώνεται δε στο πόρισμα ότι κατά το α’ εξάμηνο κάθε έτους εντείνεται η αυθαίρετη οικοδομική δραστηριότηταστο νησί και ως εκ τούτου απαιτείται η λήψη εντατικότερων μέτρων για την αντιμετώπισή τους. Τον πρόσθετο όγκο υποθέσεων που αφορά έναν δήμο με έντονη οικοδομική δραστηριότητα ως προς την έκτασή του οι πολεοδομικές υπηρεσίες καλούνται να τον διεκπεραιώσουν με προσωπικό το οποίο αφενός φαίνεται να πληροί τον ελάχιστο αριθμό στελέχωσης, όπως αυτός ορίζεται από τις διατάξεις της σχετικής νομοθεσίας, αφετέρου βαίνει μειούμενο στο σύνολό του, κάτι που παραδέχονται οι ελεγκτές.
Σύμφωνα πάντα με το πόρισμα της Αρχής Διαφάνειας, κατά την ελεγχόμενη περίοδο (από το 2018 έως και το α’ εξάμηνο 2021) παρατηρήθηκε συσσώρευση εκκρεμών υποθέσεων αυθαιρέτων, το πλήθος των οποίων ανέρχεται στις 145. Οι εν λόγω υποθέσεις αποτελούν το 21% (145 από τις 705) αυτών που ανοίχθηκαν κατά την ελεγχόμενη περίοδο, ενώ κατά τα δύο τελευταία έτη (2020-2021) ο ετήσιος ρυθμός δημιουργίας εκκρεμοτήτων σε σχέση με τον μέσο όρο των τεσσάρων ετών αυξήθηκε κατά 3%.
Επιπλέον, από το δείγμα των 109 υποθέσεων αυθαιρέτων με έκθεση αυτοψίας έχει ολοκληρωθεί το 83%, κάτι που σημαίνει ότι η πολεοδομική αρχή της Σύρου, αν και με μειωμένο προσωπικό, προχωρά κανονικά τις υποθέσεις. Το υπόλοιπο 17% αφορά εκκρεμείς υποθέσεις, κυρίως λόγω καθυστέρησης εξέτασης από το Συμβούλιο Πολεοδομικών Υποθέσεων και Αμφισβητήσεων (ΣΥΠΟΘΑ).
Οι έλεγχοι
Παρακάτω αναφέρονται οι επτά λόγοι που συνέβαλαν στην καθυστέρηση ολοκλήρωσης των υποθέσεων αυθαιρέτων:
1) Η καθυστέρηση αποστολής του αποδεικτικού τοιχοκόλλησης της έκθεσης αυτοψίας από τον Δήμο Μυκόνου.
2) Η καθυστέρηση κοινοποίησης της έκθεσης αυτοψίας στον φερόμενο ιδιοκτήτη (επιστροφή της συστημένης επιστολής λόγω αγνώστου παραλήπτη).
3) Η μη διαβίβαση στο ΣΥΠΟΘΑ αιτήσεων υπαγωγής ή έκδοσης άδειας νομιμοποίησης, υποβληθεισών εντός της αποκλειστικής προθεσμίας άσκησης της ενδικοφανούς προσφυγής.
4) Η μη έγκαιρη βεβαίωση των οριστικοποιημένων προστίμων λόγω υποβολής αίτησης θεραπείας.
5) Ο με βάση την απόφαση επί της ενδικοφανούς προσφυγής επανυπολογισμός των προστίμων της έκθεσης αυτοψίας από την ελεγχόμενη υπηρεσία αντί του ΣΥΠΟΘΑ.
6) Η καθυστέρηση διενέργειας αυτοψίας από την ελεγχόμενη υπηρεσία για τη διαπίστωση συμμόρφωσης ή μη στις σχετικές πολεοδομικές διατάξεις.
7) Οι ειδικές διατάξεις αναστολής προθεσμιών συμμόρφωσης με τις πολεοδομικές διατάξεις και τα περιοριστικά μέτρα που ελήφθησαν κατά τα δύο τελευταία έτη (2020 και 2021) για την αντιμετώπιση της πανδημίας.
Με βάση τα παραπάνω, η Αρχή Διαφάνειας ζητάει από την Πολεοδομία της Σύρου να εντατικοποιήσει τους ελέγχους στα αυθαίρετα της Μυκόνου. Αφενός να εξετάσει τις 145 εκκρεμείς υποθέσεις αυθαιρέτων και αφετέρου να βεβαιώσει τα πρόστιμα εντός έξι βδομάδων από την παραλαβή της σχετικής έκθεσης ελέγχου. Να διαβιβάζει στο ΣΥΠΟΘΑ τις υποβαλλόμενες εντός της αποκλειστικής προθεσμίας άσκησης της ενδικοφανούς προσφυγής αιτήσεις υπαγωγής ή έκδοσης άδειας νομιμοποίησης προκειμένου να εξετάζονται άμεσα στο πλαίσιο εφαρμογής των σχετικών διατάξεων της νομοθεσίας.
Η καταγγελία
Ωστόσο, παρά τους συνεχείς ελέγχους των πολεοδομικών αρχών και την πίεση που ασκεί στις συγκεκριμένες υπηρεσίες η Εθνική Αρχή Διαφάνειας, τα αυθαίρετα στη Μύκονο ξεφυτρώνουν σαν τα μανιτάρια και οι καταγγελίες στην Αστυνομία πέφτουν βροχή, ειδικά τους τελευταίους μήνες. Σύμφωνα με καταγγελία που έχουμε στη διάθεσή μας, η οποία δεν περιλαμβάνεται στο πόρισμα της Αρχής Διαφάνειας και αφορά εργαζόμενο σε μεγάλη οικοδομή του νησιού, ο ιδιοκτήτης της φέρεται να έχει χτίσει πάνω από 4.000 τ.μ. κάτω από τη μύτη των πολεοδομικών και αστυνομικών αρχών.
Ο εν λόγω πρώην εργαζόμενος στην οικοδομή αναφέρεται σε βίλα που βρίσκεται στην περιοχή Αγιος Λάζαρος, η οποία ανήκει σε γνωστό επιχειρηματία. Συγκεκριμένα, αναφέρει στην καταγγελία του: «Από τον Οκτώβριο του 2020 μέχρι και τον Φεβρουάριο του 2021 δούλευα στο σπίτι επιχειρηματία στον Αγιο Λάζαρο. Εκεί δούλεψα ως εργάτης οικοδομής συνολικά για 134 ημέρες.
Ο εν λόγω ιδιοκτήτης του ακινήτου και μας άφησε απλήρωτους και δεν μου κόλλησε ένσημα. Τα ζήτησα αρκετές φορές, αλλά μου είπε ότι δεν πρόκειται να μου κολλήσει ούτε εμένα, ούτε και στους άλλους εργάτες που δουλέψαμε μαζί, τα ονόματα των οποίων σας τα αναφέρω παρακάτω.
Ο ιδιοκτήτης της βίλας έχει φτιάξει πάνω από 4.000 τ.μ. από το 2017 μέχρι το 2021 και υπάρχουν και άλλοι που δούλεψαν και δεν πληρώθηκαν και δεν έχουν πάρει τα ένσημά τους. Θα το καταγγείλουν και αυτοί». Ο καταγγέλλων, κλείνοντας, ζητάει από τις αρμόδιες αρχές να μεταβούν στη συγκεκριμένη οικοδομή και να προχωρήσουν σε επιτόπια αυτοψία ώστε να ελέγξουν και την αξιοπιστία των όσων αναφέρει. «
Υπάρχει μεγάλη απώλεια εσόδων του Ελληνικού Δημοσίου», καταλήγει και επισυνάπτει φωτογραφία με το στίγμα της βίλας στον χάρτη. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι αρμόδιες πολεοδομικές αρχές του νησιού έχουν ήδη προσπαθήσει να προχωρήσουν σε επιτόπια αυτοψία στη συγκεκριμένη βίλα, ωστόσο η πρόσβαση στο ακίνητο ήταν αδύνατη καθώς το κτίσμα μοιάζει με απόρθητο φρούριο.