Η τουρκική λίρα έφτασε σε ιστορικό χαμηλό έναντι του δολαρίου στις 13 Αυγούστου, χάνοντας μέσα σε πέντε ημέρες το 21% της αξίας της έναντι του νομίσματος των ΗΠΑ. Η αποδυνάμωση της λίρας είχε οδηγήσει μέχρι την Τρίτη το πρωί την περιουσία 13 από τους 35 δισεκατομμυριούχους κάτω από το όριο του 1 δισ. δολαρίων, στερώντας τους την… ιδιότητα.
Από τη δημοσίευση της λίστας του Forbes με τους δισεκατομμυριούχους, οι 35 Τούρκοι μεγιστάνες έχουν απωλέσει αθροιστικά 23 δισ. δολάρια, κυρίως λόγω της κατάρρευσης της λίρας. Από τις αρχές του 2018 έως τις 13 Αυγούστου, η λίρα είχε απολέσει το 45% της αξίας της έναντι του δολαρίου.
Μεταξύ των 13 πρώην δισεκατομμυριούχων, φιγουράρουν ο μεγιστάνας του real estate της Τουρκίας Ali Agaoglu – γνωστός και ως ο “Τούρκος Τραμπ” – και ο Mustafa Latif Topbas, φίλος του προέδρου της χώρας Ταγίπ Ερντογάν και ιδιοκτήτης της BIM, της μεγαλύτερης αλυσίδας εκπτωτικών σούπερ μάρκετ της Τουρκίας. Οι Agaoglu και Topbas είναι από 540 εκατ. δολάρια φτωχότεροι ο κάθενας, σε σχέση με την περιουσία τους τον Μάρτιο, σύμφωνα με υπολογισμούς του Forbes.
Από τους 22 εναπομείναντες δισεκατομμυριούχους της Τουρκίας, οκτώ έχασαν περισσότερο από 1 δισ. Δολάρια λόγω της κρίσης. Ο δραστηριοποιούμενος στον χώρο του real estate Erman Ilicak, κάτοχος – σύμφωνα με εκτιμήσεις – του 90% της Ronesans Holding, δέχθηκε το ισχυρότερο χτύπημα. Η περιουσία του συρρικνώθηκε κατά 1,5 δισ. από τον Μάρτιο, πέφτοντας έτσι στα 2,5 δισ. Η Sevim Arsel, κάποτε η πλουσιότερη γυναίκα στην Τουρκία, έγινε εξάλλου φτωχότερη κατά 1,4 δισ. δολάρια.
Ο πλουσιότερος άνθρωπος στην Τουρκία, Murat Ulker, ο οποίος ελέγχει 320 brands τροφίμων, μεταξύ αυτών και την πολυεθνική εταιρεία παραγωγής σοκολάτας Godiva μέσω της Yildiz Holding, έχει χάσει περί το 1,4 δισ. από τον Μάρτιο, τρίτος στη λίστα των απωλειών.
Η περιουσία του την Τρίτη υπολογιζόταν στα 3,4 δισ. δολ.
Ήδη από το 2012, η λίρα είχε αρχίσει να αποδυναμώνεται δραματικά έναντι του δολαρίου, με τα πρόσφατα γεγονότα να την οδηγούν σε “βουτιά”.
Τα πρόσφατα γεγονότα και ειδικά η σύγκρουση του προέδρου Ερντογάν με τις ΗΠΑ για το ζήτημα του Αμερικανικού πάστορα Andrew Brunson, ο οποίος κρατείται στην Τουρκία, κατηγορούμενος για δεσμούς με το δίκτυο του Φετουλάχ Γκιουλέν.
Από την άνοδο του πολιτικού ρεύματος του Ερντογάν στην εξουσία το 2002, μία από τις βασικές δεσμεύσεις του τότε πρωθυπουργού και νυν προέδρου της Τουρκίας ήταν η βιώσιμη και σταθερή οικονομική ανάπτυξη. Τα εμπορικά κέντρα και οι ουρανοξύστες γέμισαν τα αστικά κέντρα της Τουρκίας, κυρίως την Κωνσταντινούπολη, ωστόσο για την επίτευξη των υψηλών αυτών ρυθμών ανάπτυξης, οι Τούρκοι επενδυτές βασίστηκαν στον φθηνό δανεισμό από το εξωτερικό, πολλές φορές σε ξένο νόμισμα, συνήθως σε δολάριο. Με την κατρακύλα της λίρας, η αποπληρωμή των δανείων γίνεται πολύ δυσκολότερη.
Ο ίδιος ο Ερντογάν βέβαια κατηγορεί τους συμμάχους του στις ΗΠΑ για πισώπλατο χτύπημα και διακηρύσσει: “Μην ξεχνάτε, εάν αυτοί έχουν τα δολάριά τους, εμείς έχουμε τον λαό μας, τον Θεό μας, τον Αλλάχ”.
Πέραν βέβαια από τους δισεκατομμυριούχους της Τουρκίας, πολύ περισσότερο θα επηρεαστεί η ζωή των 80 εκατομμυρίων Τούρκων πολιτών, που έχουν να αντιμετωπίσουν τον καλπάζοντα πληθωρισμό (16% τον Ιούλιο) και ένα ολοένα και αυξανόμενο κόστος ζωής.
Η λίστα των πρώην δισεκατομμυριούχων και νυν… πολυεκατομμυριούχων, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Forbes, είναι η εξής:
Mehmet Nazif Gunal
990 εκατ. δολάρια (από 1,7 δισ.) – Τουρισμός, Κατασκευές
Ahmet Nazif Zorlu
970 εκατ. (από 1,4 δισ.) – Διάφορα
Sefik Yilmaz Dizdar
940 εκατ. (από 1,7 δισ.) – Λιανεμπόριο ειδών μόδας
Deniz Sahenk
880 εκατ. (από 1,3 δισ.) – Διάφορα
Olgun Zorlu
780 εκάτ. (από 1 δισ.) – Διάφορα
Erol Tabanca
710 εκατ. (Από 1,3 δισ.) – Κατασκευές
Mehmet Sinan Tara
700 εκατ. (Από 1,2 δισ.) – Κατασκευές
Bulent Ezcacibasi
690 εκατ. (από 1,5 δισ.) – Φαρμακευτικά προϊόντα, Διάφορα
Mustafa Latif Topbas
640 εκατομμύρια (Από 1,2 δισ.) – Τρόφιμα, Λιανική
Ali Ibrahim Agaoglu
620 εκατ. (Από 1,1 δισ.) – Κατασκευές
Faruk Eczacibasi
560 εκατ. (Από 1,5 δισ.) – Φαρμακευτικά προϊόντα, Διάφορα
Mehmet Hattat
350 εκατ. (Από 1,4 δισ.) – Διάφορα
Mehmet Rustu Basaran
330 εκατ. (Από 1,1 δισ.) – Τραπεζικός Τομέας, Φυσικό Αέριο
πηγή capital.gr