Μετά από μία, ομολογουμένως, δύσκολη αλλά και “περίεργη” τουριστική σαιζόν, το
ζήτημα του …”μετά”, απασχολεί πολλούς από εμάς. Πώς μπορεί το νησί μας να
προετοιμαστεί για την εποχή μετά την πανδημία του COVID19, η οποία ενδεχομένως να
αφήσει “ανεξίτηλα” σημάδια στην κοινωνία, την οικονομία και κατ’ επέκταση στον
τουρισμό; Το ζήτημα αυτό αποτέλεσε αντικείμενο μελέτης, τα συμπεράσματα της οποίας
παρουσιάστηκαν σε πρόσφατο διεθνές επιστημονικό συνέδριο στην Ύδρα (7th International
Conference of the International Association of Cultural and Digital Tourism -IACuDiT), με
θέμα “Culture and Tourism in a Smart, Globalized and Sustainable World”, και θα
δημοσιευθούν στο περιοδικό Springer Proceedings in Business and Economics τον επόμενο
μήνα. Υπογράφουν, μεταξύ άλλων, ο Ambassador του HACC New York, κ. Κώστας Σκαγιάς
και ο επίκουρος καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Δρ. Δημήτριος Μπελιάς.
Λόγω της υφιστάμενης κατάστασης με την πανδημία του COVID19, το μέλλον του
παγκόσμιου τουρισμού εξελίσσεται με αβεβαιότητα. Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες
καθώς και στοιχεία από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού, σημειώνεται διεθνώς μία
κατακόρυφη μείωση στις τουριστικές ροές ενώ για κάποιους προορισμούς αυτό μπορεί να
σημαίνει απώλεια μίας ολόκληρης τουριστικής σαιζόν. Αν και είναι πολύ νωρίς για να
εξάγουμε συμπεράσματα, εκτιμάται ότι η Ελλάδα με δυσκολία θα προσελκύσει το 20% των
τουριστικών ροών σε σύγκριση με το 2019. Ήδη με τα πρώτα στοιχεία της Τράπεζας της
Ελλάδος, το επτάμηνο Ιανουαρίου – Ιουλίου, η χώρα βρίσκεται ήδη μείον 80,1% στις
τουριστικές αφίξεις και 86,2% στα έσοδα.
Αντίστοιχα και η Μύκονος αντιμετωπίζει τη φετινή σαιζόν τις δραματικές συνέπειες της
πανδημίας σε τουριστικές αφίξεις και έσοδα καθώς και τον κίνδυνο να προκληθεί ζημιά στο
προφίλ του νησιού. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η είδηση που έκανε το γύρω του
κόσμου σχετικά με το κλείσιμο γνωστής, για τα πάρτυ της, νυχτερινής επιχείρησης, εξαιτίας
παραβίασης των μέτρων κατά του COVID-19. Την ίδια στιγμή, τόσο ο Σύνδεσμος Ελληνικών
Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) όσο και διεθνείς μελέτες τονίζουν τη σημασία της
προστασίας της εικόνας και της φήμης της Ελλάδος στη μετα-covid19 εποχή.
Είναι σαφές ότι όλο το τουριστικό κόνσεπτ θα πρέπει να προσαρμοστεί στις συνθήκες
καθώς επίσης ότι ήρθε ο καιρός οι τουριστικοί προορισμοί να επαναπροσδιορίσουν το
προφίλ τους. Η πανδημία του COVID19 δίνει μία πρώτης τάξεως ευκαιρία στους
προορισμούς να περάσουν από τη “μαζικότητα” στη “βιωσιμότητα”, στοχεύοντας σε μία
πιο εξειδικευμένη αγορά.
Στην τουριστική βιομηχανία μετά την πανδημία του covid19 φαίνεται ότι ο βιώσιμος
τουρισμός μπορεί να είναι η απάντηση στο πώς θα αναπτυχθεί η Μύκονος για να
ανακάμψει από την τρέχουσα κρίση. Επομένως, η προτεινόμενη στρατηγική είναι η
μετάβαση σε ένα βιώσιμο μοντέλο τουρισμού, όπου θα δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις
προσέλκυσης υψηλού μορφωτικού και εισοδηματικού επιπέδου επισκεπτών με
περιβαλλοντικές ευαισθησίες και σεβασμό προς την τοπική κουλτούρα. Αυτό σημαίνει ότι ο
προορισμός θα πρέπει να βασίζεται σε ένα μοντέλο ανάπτυξης «λιγότεροι τουρίστες και
περισσότερο εισόδημα ανά τουρίστα», ενώ η Μύκονος μπορεί να επικεντρωθεί στον
πολιτιστικό τουρισμό ως μέρος της μετάβασης σε βιώσιμο τουρισμό.
Παράλληλα, όσον αφορά τη φήμη του νησιού στη μετα-covid19 εποχή, λαμβάνοντας
υπόψη ότι διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο ως κριτήριο επιλογής προορισμού, θα πρέπει
να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στην τήρηση των μέτρων προστασίας αλλά και στη δημιουργία
συνθηκών, όπου ο επισκέπτης θα αισθανθεί ασφαλής. Αυτό δεν σημαίνει μόνο να έχει
περιορισμένες ή όχι περιπτώσεις Covid-19 – στην πραγματικότητα αναμένεται ότι όλοι οι
γνωστοί τουριστικοί προορισμοί θα αντιμετωπίσουν περιπτώσεις Covid-19 – αλλά επίσης
ότι ο προορισμός έχει λάβει τα απαραίτητα μέτρα για να προστατεύσει τον τουρίστα.
Αν θεωρήσουμε ότι το μέλλον του τουρισμού αφορά λιγότερους τουρίστες που αναζητούν
ένα βιώσιμο και ασφαλή προορισμό, τότε η Μύκονος και οι τουριστικές της επιχειρήσεις θα
πρέπει να προσαρμοστούν ανάλογα. Φυσικά, το μοντέλο “λιγότεροι τουρίστες”, δεν
σημαίνει απαραίτητα λιγότερο εισόδημα. Αντ 'αυτού, μπορεί να προσελκύσει οικογένειες
και τουρίστες υψηλού εισοδηματικού και μορφωτικού επιπέδου.
Ως εκ τούτου, η Μύκονος και οι τουριστικές της επιχειρήσεις μπορούν να σχεδιάσουν μία
νέα πρόταση τουριστικού μάρκετινγκ που θα περιλαμβάνει:
• Ανάπτυξη με έμφαση στην ποιότητα
• Στόχευση σε εξειδικευμένα κοινά που θα σέβονται τις φυσικές ομορφιές και τον
πολιτισμό του προορισμού
• Συμμόρφωση με τους κανονισμούς Covid-19, όπως η κοινωνική απόσταση.
Τα παραπάνω είναι μερικές από τις πρωτοβουλίες που μπορεί να υιοθετήσει η Μύκονος,
που θα τη βοηθήσουν να προσαρμοστεί στη μετά την covid19 εποχή, σύμφωνα με τα
τωρινά δεδομένα. Είναι σημαντικό, ωστόσο, να τονίσουμε, καθώς η πανδημία του Covid-19
αποτελεί ένα τρέχον φαινόμενο, απαιτείται περαιτέρω έρευνα και μελέτη, καθώς και
διερεύνηση των τάσεων που διαμορφώνονται στη νέα εποχή.
